Badanie pojemności płuc spirometrem – dlaczego warto je wykonać?
W tym artykule przybliżymy następujące zagadnienia:
- POChP – śmiertelna choroba palaczy
- Do czego służy spirometria?
- Przebieg badania pojemności płuc spirometrem
- Spirometria – skuteczna profilaktyka POChP
Spirometria jest bezbolesnym i nieinwazyjnym badaniem stosowanym w profilaktyce chorób układu oddechowego. Polega ono na wykorzystaniu specjalistycznego urządzenia w celu dokonania precyzyjnego pomiaru objętości i pojemności płuc pacjenta. Spirometr pozwala wykryć m.in. niebezpieczną obturacyjną chorobę płuc, dlatego procedurze powinni poddawać się wszyscy palacze. Czym jest POChP i jakie są jego objawy? Jaki jest przebieg badania spirometrycznego? Zapraszamy do zapoznania się z dzisiejszym wpisem.
POChP – śmiertelna choroba palaczy
Obturacyjna choroba płuc zbiera straszliwe żniwo, doprowadzając do śmierci 14 tys. Polaków rocznie. Cierpi na nią już ⅕ osób dorosłych w kraju, a wielu chorych na POChP przez długi czas zupełnie nie zdaje sobie sprawy ze swojego stanu. Obecnie znajduje się na drugim miejscu na liście najczęstszych chorób przewlekłych występujących w Polsce, zajmując wysoką pozycję tuż za nadciśnieniem tętniczym. Najważniejszą przyczyną obturacyjnej choroby płuc jest czynne lub bierne palenie tytoniu i zwykle pojawia się tuż po 40. roku życia.
Pierwsze objawy zazwyczaj nie wzbudzają niepokoju pacjentów, przyjmując postać zwykłego kaszlu. Jednakże z czasem problemy z oddychaniem przybierają na sile, zaczyna się także odkrztuszanie wydzieliny. Sporadyczne duszności, występujące zazwyczaj podczas wymagających ćwiczeń fizycznych, szybko stają się codziennością również w stanie spoczynku. Wraz z rozwojem obturacyjnej choroby płuc drastycznie wzrasta ryzyko niewydolności serca, co stanowi najczęstszą przyczynę zgonu. Regularne badanie pojemności płuc za pomocą spirometru pozwala zapobiec realizacji najgorszego scenariusza i wdrożyć odpowiednie leczenie nim będzie za późno.
Do czego służy spirometria?
Najważniejszym celem spirometrii jest ocena prawidłowości funkcjonowania układu oddechowego pacjenta poprzez pomiar wydolności i pojemności płuc. Regularne badanie spirometrem powinni wykonywać co 2 lata wszyscy palacze, którzy ukończyli 40. rok życia, nawet osoby bez żadnych, podejrzanych objawów. W przypadku wystąpienia przewlekłego kaszlu, duszności i zwiększonej męczliwości u niepalących pacjentów, również oni powinni poddać się procedurze.
Badanie pojemności płuc spirometrem polega na wdmuchiwaniu powietrza do specjalistycznego urządzenia za pomocą rurki z ustnikiem. Pozwala to lekarzowi w prosty sposób uzyskać dostęp do szczegółowych informacji dotyczących stanu układu oddechowego badanego. Ocenie podlega głównie pojemność życiowa (FVC), którą określa się największą ilość powietrza, jaką jesteśmy w stanie wydmuchiwać z płuc. Jednakże istotną rolę odgrywają także inne parametry. Jednym z nich jest ilość powietrza, którą wydychamy w trakcie pierwszej sekundy badania (FEV1). Nowoczesny system komputerowy ustala wartości należne, czyli prawidłowe wyniki dla zdrowej osoby o danej płci, wzroście i wieku. Otrzymane dane są następnie poddawane szczegółowej analizie i porównywane ze sobą. Jeśli występują zwężone drogi oddechowe, charakterystyczne dla POChP, to są one doskonale widoczne na wyświetlonym przez urządzenie wykresie.
Przebieg badania pojemności płuc spirometrem
Badanie pojemności płuc spirometrem nie wymaga szczególnych przygotowań i jest całkowicie bezbolesne. Powinniśmy jednak pamiętać o tym, aby na 4 godziny przed spirometrią powstrzymać się od palenia papierosów i unikać spożywania tłustych. obfitych posiłków. Po badaniu możliwe są drobne duszności i zawroty głowy, które szybko mijają.
Przed rozpoczęciem procedury badany jest proszony o zajęcie wygodnej pozycji na krześle. Lekarz umieszcza na nosie pacjenta specjalny klips, który uniemożliwia mu oddychanie przez nos. Przebieg badania nieco różni się w zależności od tego, czy wykonywana jest spirometria dynamiczna czy statyczna. W pierwszym i zarazem najczęstszym przypadku, na początku należy wykonać kilka spokojnych oddechów. Następnie powinniśmy powoli nabrać tyle powietrza, ile tylko jesteśmy w stanie, a potem długo i z całej siły wydmuchiwać je ustami. Czynność musi zostać powtórzona kilkakrotnie, w celu porównania ze sobą otrzymanych wyników.
Spirometria – skuteczna profilaktyka POChP
Regularna ocena pojemności płuc za pomocą spirometru to skuteczna forma profilaktyki umożliwiająca wykrycie niebezpiecznej obturacyjnej choroby płuc. Badaniu powinni poddawać się szczególnie palacze po 40. roku życia, u których ryzyko wystąpienia śmiertelnej niewydolności serca jest najwyższe. Spirometria to prosta i szybka procedura, która umożliwia wykrycie nieprawidłowości na wczesnym etapie, jeszcze przed rozwinięciem się pełnych objawów. Dzięki temu możliwe będzie wdrożenie odpowiedniego leczenia poprawiającego jakość życia pacjenta.